Pareta zaharrak (Old walls)

Müstair (Suitza)

Pareta honengan denboraren iragatea nabari da gogoz. Gure etxe lerdenetik heldu eta hormetako harri hauek ikusitakoan lekuaren zahartasunak eragiten gaitu. Eraikuntzaren bestelakotasuna eta zama nabari da hemen.

Horma zaharraren harriak (Stones of the old wall)

Müstair (Suitza)

Horma osatzen duten harriak ageri dira estaldura zaharraren zuloen eta pitzaduren artetik. Pareten profil urratuak itzalean ere isladatzen da. Marra okertua sortzen du. Itzal iluna eta argiz beteriko harriaren arteko muga okertua bihurtzen da.

Ebakidura apetatsua (Craving cut)

Müstair (Suitza)

Zurarekin estalitako horma honen itxura zoragarria bere testuratik datorkio. Egurraren zuntzek sortutako gorabeherak, kanal luzeak uzten ditu. Oholen gainean margotutako forma zehatzak eta errepikakorrak pieza bukatzearekin soilik bukatzen dira. Apetak emandako ebakidura bat sortzen du. Goitik behera, ezkerretik eskuinera, oholak erdibitu eta paretari diagonalean marka bat egin nahi dion apeta.

Leiho ondoa jolastoki (Playing near the window)

Jolastokia aurkitu du umeak leiho ondoan. Mailara igo eta antzezleku bihurtu du txokoa. Leihoko argipean jolastu eta dantzatu egiten du gure begiradapean.

Leihoan zeharreko bidaia (Trip through the window)

Müstair (Suitza)

Leihoan zehar begirada galtzen da. Inguruko mendietan ibiltzen da maldak neurtuz, zuhaitzak behatuz eta beheko harana kontenplatuz.

Margotutako erliebea (Painted relief)

Müstair (Suitza)

Erliebedun margoa. Margotutako eskultura bat. Biak izan daiteke hau. Emakumeen irudiak dira protagonistak eta bizitzan erakusten duten pasioa erakusten du. Atzekaldeko gaztelua eta harroka, hala nola urre koloreko arropa aberatsak dira aipagarriak.

Luxuzko argi iragazlea (Luxurious light filter)

Müstair (Suitza)

Kristal koloreztatuekin apainduriko leihoak luxua dario. Oholaren kolore marroi epelak eta beiraren urdin lasaigarriak bat egiten dute. Eguneko argia iragazten eta edertzen dute.

Txoko iluna (Dark corner)

Müstair (Suitza)

Lekuko sukaldea leku izkutuan eta ilunean dago. Argia suak emango zuen garai batean eta izkina batean koka zitekeen kandela batek emango zuen arpi puskatxo bat geihago.

Teknologia zaharra eta berria (Old and new technology)

Müstair (Suitza)

Teknologia zaharra eta teknologia modernoa bata bestearen ondoan. Burdinezko zartagainak, tximinia eta harrizko labea ehundaka urteetan zehar erabilia izan da. Baina azkenaldian, gailu berriak gehitu zaizkie beraien erabilgarritasuna hobetzeko. Gailu berri hauek plastikoa, metala eta gailu elektronikoez osatuak daude. Ziurrenik ehunadaka urte ez ditu iraunduko.

Korridore estu eta iluna (Dark and narrow corridor)

Müstair (Suitza)

Korridore estua eta ilunak komunikatzen ditu bi gela. Eta zer ikusten da urrunago? Kolore hori distiratsuz eginiko hesia al da? Ez du ematen eraikuntza erlijioso batean aurkituko den egitura.

Kolumna baten gainazal zulatua (Broken surface of a column)

Müstair (Suitza)

Kolumnaren azalak garai bateko leuntasuna galdu du. Hala ere, sendo eusten dio gaineko zamari. Ez du itxurarik harri puxka etsi egingo duenik.

Aldare margotua (Painted altar)

Müstair (Suitza)

Aldare nagusian erlijioaren pasioa irudikatzen duten margoak ageri dira. Jarraitzailearen gogoa eta morala hezitzea dute helburu. Garaiko propagandatik zeozer ere izango dute.

Sabaia, ez teilatua (Ceiling, not roof)

Müstair (Suitza)

Sabai batek, teilatuaren beste aldeak, gelaren goia bete eta estaltzen du. Kanpoko aldea eguratsaren erasoen mende dago. Barrualdean, berriz, morrontza horretatik aparte egonik, apaindura finenak erakuts ditzazke.

Sabai lan fina (Fine ceiling)

Müstair (Suitza)

Sabaia hau historia liburu baten parekoa da. Lekuko istorioak eta jendeen memoria gordetzen du, desagertu eta denbora luzera. Arkitektura lan fina ere bada, mendeen erasana jasateko kapaza.

Eliza eta hilerria (Church and cementery)

Müstair (Suitza)

Hilerria eta eliza, batera egotera kondenatuak daude. Edo horretarako zuzenki sortuak izandakoak, beharbada. Aintzinatik dator ohitura hau eta erabat daukagu barneratuta.

Txikia baina ez hutsala (Small but not futile)

Müstair (Suitza)

Eliza xumea izango da baina eraikita izan zenetik pasa den denborak ematen dio handitasuna. Kolore zuri garbiaz margotutakoa, urrunetik ageri da distiratsuki.

Eliza zuri txikia (Small white church)

Müstair (Suitza)

Eliza txiki batek zer funtzio dauka, ondoan monastegi bat duen kasuan? Kapera intimoa bezala erabiliko al da, bakoitzaren pekatuak eta beharrak ahopeka konfesatzeko?

Kanpain dorre zaharra (Old church tower)

Müstair (Suitza)

Dorre honen erlojuek neurtu dituzte egun ugariren iraupena. Eguzkiaren bideari kasu egiten dio batek. Bestea, berriz, mekanismo baten menpe bizi da.

Harrizko erraldoiaren jantziak (Dresses of a rock giant)

Müstair (Suitza)

Inguru hauetako harrizko erraldoiek burugaina zurituta izaten dute urte osoan zehar. Lepotik behera baso itxietako zuhaitzez josten dituzte soinekoak. Burutik gora zerua dago soilik, hodeiez eta haize amaitezinez betea.

Mendi haran zabala (Wide mountain valley)

Müstair (Suitza)

Haran zabala, bere garaian glaziarrek zizelkatutakoa, gailur zuriz inguratutakoa. Mendialdean hazitako herri honek leku paregabean dago kokatuta.